Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Νοέμβριος, 2020

ΣΥΝΤΑΞΗ: Αρχαία-Γυμνάσιο

Εικόνα
 Μια άσκηση στην οποία καλούνται να ανταποκριθούν όλοι οι μαθητές ανεξάρτητα απο την εκπαιδευτική βαθμίδα, είναι αυτή της σύνταξης των κειμενικών όρων. Ίσως εκ πρώτης να φαίνεται αρκετά εύκολη η προσέγγιση, αναλογιζόμενοι πως απλά πρόκειται για Υποκείμενα, Ρήματα και Αντικείμενα. Ιδίως στα Αρχαία Ελληνικά -απο την σύνταξη των οποίων και θα ξεκινήσω- οι κειμενικοί όροι που επιδέχονται σύνταξη ( ναι, ναι δεν συντάσσεται με γενική) είναι πολυπληθέστεροι.  ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Το πρώτο που κοιτάζω στο κείμενο μου είναι να εντοπίσω τα ρήματα.    Ἐν Ἀθήναις τοὺς παῖδας μετ’ ἐπιμελείας διδάσκουσι καὶ νουθετοῦσι . Πρῶτον μὲν καὶ τροφὸς καὶ μήτηρ καὶ παιδαγωγὸς καὶ αὐτὸς ὁ πατὴρ ἐπιμελοῦνται ὅπως βέλτιστος γενήσεται ὁ παῖς, διδάσκοντες ὅτι τὸ μὲν δίκαιον, τὸ δὲ ἄδικον καὶ τόδε μὲν καλόν, τόδε δὲ αἰσχρόν ἐστι . Εἶτα δέ, ἐπειδὰν οἱ παῖδες εἰς ἡλικίαν ἔλθωσιν , οἱ γονεῖς εἰς διδασκάλων πέμπουσιν , ἔνθα οἱ μὲν γραμματισταὶ ἐπιμελοῦνται ὅπως γράμματα μάθωσιν καὶ τὰ γεγραμμένα ἐννοῶσι , ο

MIND MAPS

Εικόνα
  MIND MAP Τί είναι: είναι ένα διάγραμμα για να οπτικοποιεί πληροφορίες και να τις οργανώνει ροϊκά. Είναι μια δομή που στηρίζεται στην ιεραρχία και καταδεικνύει τις σχέσεις μεταξύ των τμημάτων του συνόλου. Τί αφορά: συνήθως αφορά ένα μόνο αντικείμενο μελέτης, το οποίο και τοποθετείται στο κέντρο του λευκού χαρτιού πάνω στο οποίο σχεδιάζεται ο «χάρτης». Πώς μοιάζει: ομοιάζει με τις νευρικές απολήξεις σχηματικά, καθώς από έναν πυρήνα απορρέουν πολλές πληροφορίες, με τη κάθε μια εξ αυτών να αποτελεί έναν διάφορο πυρήνα στον οποίο ανιχνεύονται απορρέουσες πληροφορίες. Πώς σχεδιάζεται: Η κυρίαρχη ιδέα τοποθετείται στο κέντρο της λευκής κόλλας και συνδέεται γραμμικά με τις άμεσα σχετιζόμενες πληροφορίες. Από τις δεύτερες εκκινούν νέοι κλάδοι με τον κάθε ένα να φέρει και πάλι μια πληροφορία σχετιζόμενη άμεσα με την υπερώνυμη έννοια. Μπορεί το διάγραμμα αυτό να εκτυλίσσεται επ΄αορίστου έως ότου αποτυπωθεί πλήρως το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ Ο όρος « mind map » δημοσιο

Πώς βοηθάμε τους μαθητές να επιμηκύνουν τις προτάσεις τους

Εικόνα
 Ένα εκ των συνηθέστερων προβλημάτων με το οποίο ερχόμαστε συχνά αντιμέτωποι οι φιλόλογοι είναι οι προβληματικές εκθέσεις. Προβληματικές όμως όχι τόσο από άποψη οργάνωσης σκέψης -θα αναρτηθεί αντίστοιχο άρθρο- όσο απο την οπτική της εκφραστικότητας και δομής του λόγου, ο οποίος παρουσιάζεται συχνά συνθηματικός και "κοφτός". Το βασικό συντακτικό σχήμα που ακολουθούν οι περισσότεροι μαθητές είναι το "ΤΡΙΑΔΙΚΟ", δηλαδή "Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο ή Κατηγορούμενο". Σαφώς αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί ως βασικός κορμός της πρότασης, ωστόσο μπορεί να διανθιστεί με περαιτέρω στοιχεία.  Σε μια πρώτη προσέγγιση, προτού καταλογοποιήσουμε τα βήματα, τα οποία θα προτρέψουμε τους μαθητές να ακολουθήσουν, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να τους παρουσιάσουμε ΌΛΑ τα μέρη του λόγου, κλιτά και άκλιτα.  ΚΛΙΤΑ: άρθρα, ουσιαστικά, επίθετα, αντωνυμίες, ρήματα, μετοχές. ΑΚΛΙΤΑ: προθέσεις, επιρρήματα, σύνδεσμοι, επιφωνήματα.  Πώς θα κατευθύνουμε το παιδί ώστε να κάνει σωστές προτ

Η δοτική στα Νέα Ελληνικά

Εικόνα
  Στην πρώτη τάξη του Γυμνασίου στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών, μόλις στην αρχή της σχολικής χρονιάς η καθηγήτρια λέει "Ανοίξτε τα βιβλία σας, σήμερα θα μιλήσουμε για τις πτώσεις στα Αρχαία". Είμαι βέβαιη πως η πτώση που μας βασάνισε όλους ήταν εκείνη η ενδιάμεση μεταξύ γενικής κι αιτιατικής, εκείνη η δοτική με τις ιδιαίτερες καταλήξεις. Για το δυσκατανόητο της πτώσης ίσως να ευθύνεται η ιδιότυπη διδασκαλία και η ανεπαρκής εξήγηση του τί είναι δοτική.. Η δοτική λοιπόν είναι μια πλάγια πτώση -άρα δεν αξιοποιείται εκ πρώτης για κύριες συντακτικές λειτουργίες- που τη μεταχειριζόμαστε όταν θέλουμε να δηλώσουμε ότι κάτι πρέπει να δοθεί σε κάποιον ή να δηλώσουμε τρόπο, τόπο, ποσό, αιτία, μέσο, όργανο, χάρη ή βλάβη, μέτρο και ενεργόν πρόσωπο. Είναι μια πτώση ευρύτατης χρηστικότητας, την οποία οι αρχαίοι αξιοποιούσαν κατά κόρον κι εμείς καλούμαστε να ενσωματώσουμε ορισμένες εκφράσεις στην καθομιλουμένη νέα ελληνική.  Για να δούμε λοιπόν τις κυριότερες εκφράσεις της δοτικής που μας

Πάμε σχολείο: Εξοικείωση με την τηλεκπαίδευση

Εικόνα
  Τον παρελθόντα Μάρτιο εκπαιδευτικοί και εκπαιδευόμενοι αντιμετωπίσαμε μια νέα πρόκληση, την αποκαλούμενη "Τηλεκπαίδευση". Απομακρυσμένοι απο τις σχολικές τάξεις και εν γένει τα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, βολεμένοι στην οικειότητα του προσωπικού μας χώρου διδάξαμε μέσω υπολογιστών ή άλλων βοηθητικών εργαλείων. Η διάδραση χάθηκε, ίσως και η επιθυμία του μαθητή να προσέλθει στην σχολική τάξη. Αν καθίσταται πρόκληση για  μας, ας αναλογιστούμε τί είδους "βουνό" αποβαίνει και για τα παιδιά μας. Σε προηγούμενο άρθρο καταλογοποιήσαμε ορισμένους τρόπους με τους οποίους ως διδάσκοντες μπορούμε να διατηρήσουμε επαφή με τους διδασκομένους, να μην εφησυχάζουν, αλλά και να μην καταπιέζονται. Τί μπορούμε  λοιπόν να κάνουμε τώρα, ως γονείς,  ώστε το παιδί μας να απολαμβάνει την εξ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία;  Τακτοποιούμε τον χώρο . Το κάθε παιδάκι διαθέτει το δωμάτιό του ή το μοιράζεται με το αδελφάκι του. Σε περίπτωση που το κάθε παιδί έχει τον δικό του χώρο τότε το έργ

Μα, κυρία....

Εικόνα
 "  Σε όλη μου τη ζωή περίμενα τις ερωτήσεις για τις οποίες είχε προετοιμάσει τις απαντήσεις" είπε κάποτε ο Tom Stoppard. Ίσως αυτό να ισχύει σε ορισμένα επαγγέλματα όπου οι ερωτήσεις είναι αυστηρά περιορισμένες σε ένα συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο και οι απαντήσεις αντίστοιχες. Όταν όμως ο μαθητής σε ρωτάει "Κυρία, οι ραψωδοί είναι τα εγγόνια των αοιδών, αφού είναι οι επίγονοί τους;" ή "Πειράζει να βάζω τόνους σε όλα τα γράμματα στα αρχαία;", η απάντησή μας δεν μπορεί να περιοριστεί στην αυστηρή πεπατημένη. Για να διαχειριστείς τη σκέψη του μαθητή και να ανταποκριθείς στις προσδοκίες του θα πρέπει πέρα από άψογα προετοιμασμένος, να είσαι και διατεθειμένος να ανταποκριθείς πολλές φορές στο "Μα, κυρία...".  Πάμε όμως να δούμε αναλυτικότερα ποιες είναι οι συνηθέστερες ερωτήσεις σε μια φιλόλογο.  Γιατί λέμε "κλίνε" το ρήμα και όχι "κλίσε";  Αρχικά το "κλίνε" βγαίνει από το ρήμα "κλίνω" που σημαίνει έχω μι

Μαθητική Εγρήγορση

Εικόνα
 Μία νέα συνθήκη στην οποία κληθήκαμε να προσαρμοστούμε είναι η αποκαλούμενη " τηλεκπαίδευση ". Περάτωση των σχολικών και ακαδημαϊκών μαθημάτων με εξ αποστάσεως διδασκαλία, ηλεκτρονική διάδραση και έμμεση επαφή. Πόσο θεμιτό όμως είναι να διατηρήσουμε επικοινωνία με τους μαθητές μας, όταν η συνάντησή μας έχει περατωθεί και ανανεωθεί για την επερχόμενη βδομάδα; Η απάντηση είναι απλή και έγκειται στο μυστικό της ελεύθερης κι εκτός προγράμματος επαφής. Πώς θα επιτύχουμε όμως να διατηρούμε τους μαθητές και φοιτητές μας σε εγρήγορση κι ενημερωμένους χωρίς να καθιστούμε την παρουσία μας ενοχλητικά επίμονη;  Ας δούμε ορισμένους τρόπους προσαρμοσμένους πάντοτε στην εκάστοτε σχολική βαθμίδα.  Αφορμώμενοι από τα Γυμνάσια και Λύκεια , θα πρέπει να διατηρούμε πάντοτε κατά νου πως η επικοινωνία μας με τα παιδιά τελείται σχεδόν σε καθημερινή βάση.  Σε σχολικά πλαίσια ίσως η έξω-επικοινωνιακή δραστηριότητα να αρμόζει να είναι ελαχιστοποιημένη και να περιορίζεται σε κάποιο επιπλέον υλικό, δι

Δημιουργική καραντινα.

Εικόνα
Το 2020 είναι σίγουρα μια χρονιά που θα μας στιγματίσει. Διανύουμε  χαλεπούς καιρούς και βιώνουμε πρωτόγνωρες συνθήκες. Η λαίλαπα της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης μας έχει παρασύρει και καλούμαστε να προσαρμοστούμε γι ακόμα μια φορά στις κρατικές επιταγές. Έπειτα από την ιχνηλατική πρώτη καραντινα του Μαρτίου και τις απελπιδες προσπάθειες για δημιουργικό χρόνο πλέον είμαι σε θέση να σου παραθέσω ορισμένες ιδέες που ίσως σε εμπνεύσουν για κάτι περισσότερο απ όσα σου πω, ίσως σε καλύψουν πλήρως και ταυτιστείς μαζί τους. Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσαμε ήταν η διαρκής ενασχόληση με τα παιδιά μας. Παιχνίδι, μαγειρική, βόλτες με τον κωδικό 6 στο 13033 και τούμπαλιν.  Μήπως όμως υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να αξιοποιήσουμε αυτές τις 24 ωρες της ημέρας μας προκειμένου να αποφύγουμε την αποτελμάτωση;  1 .  Διαμόρφωσε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα που θα αποτελείται από το ημερήσιο. Τί εννοώ με αυτό; Εκτυπώστε ή ακόμα καλύτερα σχεδιάστε μαζί με τα παιδιά P-Boards. Δηλαδή πίνακες προγράμματος

Πώς θα προσαρμοστεί το παιδί μου στις νέες επιβεβλημένες συνθήκες;

Εικόνα
 Πώς θα προσαρμοστεί το παιδί μου στις νέες συνθήκες;  Ένα ερώτημα που ταλανίζει αρκετές μητέρες, παιδαγωγούς και εκπαιδευτικούς. Είναι η αντικειμενική πραγματικότητα οτι τα παιδιά πλέον καλούνται να ανταποκριθούν σε πρωτογνωρες απαιτήσεις, όπως η χρήση μάσκας, η τήρηση αποστάσεως, η συνεχής απολύμανση χώρων-αντικειμένων και η τηλεκπαίδευση. Ας απαντήσουμε όμως σε κάθε ένα ερώτημα ξεχωριστά. Πώς θα βοηθήσω το παιδί μου να συνηθίσει τη χρήση της μάσκας; Έχει παρατηρηθεί ότι παιδιά ηλικίας 5-11 αποδέχονται την προϋπόθεση αυτή αρκετά πιο ήπια συγκριτικά με τους έφηβους μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου. Ίσως να ευθύνεται η παιδική αθωότητα που απλοποιεί τα πάντα. Ίσως όμως και η αδυναμία κυριολεκτικής σύλληψης του κοινωνικού γίγνεσθαι. Εν πάση περιπτώσει, το πρώτο που θα επικαλεστούμε   ως γονείς-παιδαγωγοί- εκπαιδευτικοί είναι η παραδειγματική ταύτιση . Δηλαδή, προσπαθούμε να υπακούμε με ευλάβεια τα μέτρα προστασίας εμείς οι ίδιοι ώστε και τα παιδιά ή οι μαθητές μας να παραδειγμα