Ο δεκάλογος του Θετικού Δασκάλου

 Σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς το λειτούργημα του δασκάλου, καθηγητή, ακαδημαϊκού ταγού είναι αυτό που θα αναζωπυρώσει την ελπίδα για πνευματικότητα. Ο μαθητικός εκτροχιασμός είναι η πραγματικότητα στην οποία καλούμαστε αυτή τη φορά εμείς να προσαρμοστούμε και όχι τα παιδία μας. Πόσες φορές έρχεστε αντιμέτωποι με τεχνικά προβλήματα; Με αδυναμία σύνδεσης, κατανόησης απο την πλευρά τους, με την "ανικανότητά" τους να χειριστούν τα πρωτόγνωρα γι αυτά social media, όπως το webex, το zoom ή το skype; Και είναι απολύτως κατανοητό. Αν καλούμασταν στις σχολικές και φροντιστηριακές τάξεις να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον των μαθητών, να κρατάμε αμείωτη την προσοχή τους, να μεταλαμπαδεύουμε γνώσεις  και να επιτελούμε έργο με αποτέλεσμα, αυτή η πρόκληση τώρα έχει μεγιστοποιηθεί. 

Μήπως όμως ένεκα καιρών οφείλουμε να αλλάξουμε λίγο το λεξιλόγιό μας; Να είναι πιο θετικό, λιγότερο επικριτικό και εμφανέστερα ενθαρρυντικό. Για να δούμε τον δεκάλογο του θετικού "διαδικτυακού" πλεον δασκάλου. 

1. "Δεν υπάρχει πρόβλημα, προσπάθησε ξανά σε λίγο". Η μάστιγα της εποχής, το "Κυρία δεν μπορώ να συνδεθώ". Αντί να μέμφουμε τον μαθητή για αδυναμία σύνδεσης ή ανικανότητα διαχείρισης καλύτερα είναι να τον παροτρύνουμε να δοκιμάσει εκ νέου και αν η αδυναμία παραμένει τότε να τον καθοδηγήσουμε. 
2. "Θα προσπαθήσω να το διορθώσω". Μια εξίσου συνηθισμένη φράση είναι η "Κυρία δεν ακούγεστε, δεν σας βλέπω ή δεν βλέπω αυτό που δείχνετε". Αποφύγετε να πείτε στον μαθητή πως πρέπει εκείνος να διορθώσει κάτι. Αν και τις περισσότερες φορές είναι δικό τους ατόπημα, να είστε θετικοί και να επιβαρύνεστε αυτή την αδυναμία. 
3. "Ας το εξηγήσουμε ακόμα μια φορά". Για τα προαναφερθέντα προβλήματα, επιχειρήστε να αφιερώνετε λίγο χρόνο για μια μικρή επανάληψη των όσων είπατε. Ανακεφαλαιώστε, τονίστε πληροφορίες και επισημάνετε σημεία απο το υλικό που θεωρείτε απαραίτητα. Έτσι θα διαχειριστείτε καλύτερα τις επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις όσων συνθέθηκαν και αποσυνθέθηκαν ή όσων η σύνδεση ατόνησε στιγμιαία. 
4. "Θα ανεβάσω το σχετικό υλικό στην ηλεκτρονική τάξη". Αν παρουσιάζετε με διαφάνειες ή και αν δεν το κάνετε και απλώς δίνετε μια διάλεξη ή αξιοποιείτε αποκλειστικά το βιβλίο, καλό θα είναι να μην παραλείψετε να ενημερώσετε με ένα αρχείο ανακεφαλαιωτικό την e-class. Μη φοβηθείτε να παραδώσετε ακόμα και τις προσωπικές σας σημειώσεις. Αρκεί να αισθανθούν τα παιδιά πως εξασφαλίζουν το υλικό. 
5. "Αν δυσκολεύεστε να ψηφιοποιήσετε το υλικό στείλτε μου φωτογραφίες στο email". Αναγνωρίζω πόσο κοπιώδες είναι να διορθώνονται τα γραπτά υπό τη μορφή φωτογραφίας και πόσο πιο ήπια είναι η διαδικασία αν αυτά είναι σε μορφή pdf ή word. Καλό θα ήταν όμως να μην παραβλέπουμε την έλλειψη εξοικείωσης των μαθητών με μεθόδους όπως τροπή αρχείων σε pdf κ.α. Προσπαθούμε να σταθούμε δίπλα τους και όχι απέναντί τους. 
6. "Για απορίες είμαι διαθέσιμη και εκτός μαθήματος, μπορείτε να τις στείλετε με email και θα απαντήσω άμεσα ή στο μάθημα". Πολλές φορές θα δεχτείτε την ίδια ερώτηση. Μην παραβλέψετε όμως να την απαντήσετε. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή και ατέρμονη προσπάθεια, εντός και εκτός σχολικού-φροντιστηριακού προγράμματος. 
7. "Τα σχόλια είναι ενεργοποιημένα και τα παρακολουθώ συστηματικά,  ό,τι σας προβληματίζει να το καταθέτετε". Ένα συχνό σφάλμα στο οποίο υποπίπτουμε είναι αυτό της αμέλειας του chat και των σχολίων. Παρασυρόμαστε απο το μάθημα, βιαζόμαστε να ολοκληρώσουμε πριν πέσει το σύστημα και προσπερνάμε ψυχρά σχόλια και ερωτήσεις. Δεν χρειάζεται να διακόπτετε τη ροή του μαθήματος, απλώς με κλεφτές ματιές να ενημερώνεστε για την ζωντανή συζήτηση. 
8.  "Τα μικρόφωνά σας να τα ενεργοποιείτε και να εμπλέκεστε στο μάθημα". Προσπαθήστε να παροτρύνεται τους μαθητές να συμμετέχουν, να σκέπτονται και να απαντάνε. Ασφαλώς όχι με χαοτικό τρόπο και ο κάθε ένας να παίρνει τον λόγο όταν πρέπει. Να είστε προετοιμασμένοι για αφελή και χιουμοριστικά σχόλια, αλλά αφήστε να τα υπάρχουν. Μόνο έτσι τα παιδιά θα βιώσουν και πάλι αμυδρά την εμπειρία της τάξης. 
9. "Έχετε κάποια πρόταση για βελτίωση του διαδικτυακού μας μαθήματος;" Σε αυτήν την ερώτηση θα σας κατατεθούν πολλές απαντήσεις εκ των οποίων ελάχιστες θα είναι ουσιαστικές, αξιοποιήσιμες και εποικοδομητικές. Αντιμετωπίστε τις ουτοπικές με χιούμορ απαντώντας πως θα τις σκεφτείτε αργότερα. 
10. "Ευχαριστώ που ήσασταν όλες και όλοι παρόντες και σε αυτό το μάθημα". Επιδιώξτε να συγχαρείτε τους μαθητές που κατόρθωσαν να συνδεθούν, που δεν προκάλεσαν προβλήματα, που συμμετείχαν και ασφαλώς που αποτελούν την τάξη σας. Με τον θετικό λόγο σας θα κερδίσετε και τον πιο δύσπιστο.

Είναι προφανές πως οι παραπάνω φράσεις πλην ελαχίστων -τροποποιημένων πάντα- αξιοποιούνται στα δια ζώσης μαθήματα. Όμως οφείλουμε να προσαρμοστούμε πρώτοι, να εξελιχθούμε πρώτοι και να βρούμε τα θετικά της κατάστασης. Μόνο έτσι θα ενθαρρύνουμε και τους υπόλοιπους και θα τους κάνουμε να μας εμπιστευτούν και ασφαλώς να ξυπνάνε για να παρακολουθήσουν το μάθημά μας. 

Θα ολοκληρώσω με ένα ρητό που θεωρώ πως αρμόζει περισσότερο απο κάθε άλλο στην συγκεκριμένη κατάσταση και πως θα μας κάνει καλύτερους και πιο αισιόδοξους παρατηρητές της γενικής εικόνας.

"Να είσαι ο πιο ενθουσιώδης και ο πιο θετικός άνθρωπος που ξέρεις",  H. Jackson Brown