Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΕΩΝ

Κάτι που έμαθα απο την μέχρι τώρα ακαδημαϊκή πορεία μου είναι πως νόημα δεν έχει η ποσότητα των σημειώσεων που κρατάμε, αλλά η ποιότητα αυτών. Άλλωστε, σε όλα τα πράγματα η ποιότητα υπερτερεί της ποσότητας. Στα σχολικά μας χρόνια ελάχιστες είναι οι φορές που καλούμαστε να κρατήσουμε σημειώσεις για τα όσα λέει ο καθηγητής. Κατά τα φοιτητικά χρόνια όμως και την μετέπειτα πορεία μας, δεν είναι λίγες οι στιγμές που οι προσωπικές σημειώσεις μας είναι ένα "όπλο". Στο άρθρο αυτό θα καταλογοποιήσουμε τους τρόπους με τους οποίους αναβαθμίζονται οι σημειώσεις μας και απο ένα απλό κομμάτι χαρτί με πληροφορίες μεταμορφώνονται σε "τέχνη". 

1. Εκμεταλλεύσου τους αριθμούς. Σημείωσε στο πάνω αριστερό μέρος την ημερομηνία της παράδοσης του μαθήματος ή της διάλεξης και στο κέντρο της σελίδας σου την τάξη αυτής. Όταν λέω τάξη εννοώ την θέση που κατέχει η παράδοση στο σύνολο, πχ πρώτη ή δωδέκατη. Με τον τρόπο αυτό θα διατηρήσεις την ροή που ακολουθεί ο διδάσκοντας και δε θα αναζητάς εκ των υστέρων βοήθεια για αρχειοθέτηση. Μπορείς επίσης στο κάτω δεξί μέρος της σελίδας σου να σημειώνεις των αριθμό των φύλλων που χρησιμοποιείς, πχ 3η σελίδα. Στο τέλος της παράδοσης, αφού έχεις πλέον ολοκληρώσει τη διαδικασία καταγραφής πληροφοριών μπορείς να σημειώσεις το σύνολο των φύλλων που χρειάστηκες. 
2. Συσχέτισε με το βιβλίο ή άλλο υλικό που δόθηκε. Πολλές φορές οι καθηγητές είτε στο σχολείο, είτε στο πανεπιστήμιο συνοδεύουν τις διαλέξεις τους απο power point, φυλλάδια ή παραπομπές στο επίσημο εγχειρίδιο. Καλό θα ήταν να μην παραλείπεις να υποσημειώνεις έστω στο κάτω μέρος της σελίδας σου σχετικές παραπομπές, ώστε όταν θα χρειαστεί να ανατρέξεις στις σημειώσεις να είναι πιο εύκολο να εντοπίσεις και το αντίστοιχο επιπλέον υλικό. 
3. Σύρραψε τις σημειώσεις. Πρόσεξε πολύ να μην χρησιμοποιείς απλά τις κόλλες σου κι έπειτα τις αφήνεις παράμερα. Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος ή της διάλεξης σύρραψε τις (μπορείς να έχεις μαζί σου ένα μικρό συρραπτικό τσέπης) ή βάλε έναν συνδετήρα ώστε να κρατιούνται όλες μαζί. Θα σου πρότεινα μάλιστα να χρησιμοποιείς και διαφάνειες -ξεχωριστές για κάθε πακέτο σημειώσεων- και να αποθηκεύεις το υλικό σε έναν φάκελο με το όνομα του μαθήματος. 
4. Χρησιμοποίησε κόλλες αναφοράς. Για να μην ξεφεύγουν τα γράμματά σου και η πορεία είναι ανοδική κι έπειτα καθοδική και τούμπαλιν προτίμησε κόλλες με γραμμές αντί για απλές λευκές . Φυσικά μπορείς να έχεις και ένα τετράδιο για ακόμη μεγαλύτερη οργάνωση. 
5. Απο-μηχανικοποιήσου. Ένας όρος δικός μου, τον οποίο θα σου εξηγήσω ευθύς αμέσως. Τις περισσότερες φορές λόγω άγχους και βιασύνης σημειώνουμε πληροφορίες περιττές ή που επαναλαμβάνονται ή που αντικειμενικά δε χρειάζονται ή που εννοούνται. Αν αποστασιοποιηθείς λιγάκι και γίνεις πραγματικός ακροατής θα καταλάβεις ποιες είναι πράγματι οι πληροφορίες που χρειάζεσαι. Δεν χρειάζεται μηχανικά να καταγράφεις κάθε λεπτομέρεια, κάθε πρόταση του καθηγητή με την ίδια ακριβώς γραμματική και συντακτική σειρά. Επεξεργάσου λίγο το υλικό κι έπειτα κατάγραψέ το. 
6. Δώσε χρώμα. Και όταν λέω χρώμα δεν εννοώ να έχεις ένα κόκκινο, ένα μπλε, ένα πράσινο και ένα μαύρο στυλό, τα οποία να τα εναλλάσσεις μόνο στις επικεφαλίδες, τις κεφαλίδες και τις ορολογίες. Εννοώ να τολμήσεις να υπογραμμίσεις με τα κλασικά υπογραμμιστικά. Προσοχή βέβαια, μην υπερβάλλεις. Το corpus των σημειώσεων σου θα γράφεται αποκλειστικά με μαύρο ή μπλε στυλό. Η επικεφαλίδες θα υπογραμμίζονται με ένα συγκεκριμένο χρώμα, οι ορολογίες με ένα διακριτικά διαφορετικό και οτιδήποτε άλλο θεωρείς απαραίτητο, εξίσου με ένα άλλο.
7. Ο χάρακας των θεωρητικών. Τα γεωμετρικά όργανα δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο των θετικών. Ο χάρακας -κατά προτίμηση αυτών των 20 εκ.- είναι σύμμαχός σου κατά τη διαμόρφωση των σημειώσεων. "Τετραγώνισε" τις βασικές ορολογίες, υπογράμμισε τις σημαντικές πληροφορίες, ένωσε στήλες, τράβηξε γραμμές εκτός ορίου για να συμπληρώσεις αυτό που ξέχασε. Το "γραμμικό σχέδιο" είναι ο τρόπος να τελειοποιήσεις τις σημειώσεις σου. 
8. Διατήρησε τη "γραμματοσειρά". Ο γραφικός σου χαρακτήρας προσπάθησε να είναι μονότονα ο ίδιος. Ωραιοποιεί την εικόνα του γραπτού και δεν περιπλέκει τις πληροφορίες. Αν επιθυμείς να τονίσεις κάτι μπορείς να "μεγαλώσεις" τα γράμματά σου ώστε να καλύπτουν ολόκληρη τη σειρά της κόλλας (να ακουμπάνε δηλαδή στο άνω και κάτω εσωτερικό της γραμμής του φύλλου) ή να πατήσεις τη λέξη με το στυλό ξανά, ως ένα είδος bold γραμματοσειράς. 
9. Κόλλα το. Τα post it είναι ένας τρόπος να δώσεις χρώμα στις σημειώσεις σου και παράλληλα να συμπληρώσεις αυτό που ξέχασες, αυτό που πρόσθεσε στο τέλος ο καθηγητής ή να κρατήσεις μια σημαντική πληροφορία για το κεφάλαιο αυτό σχετικά με τις εξετάσεις ή να γράψεις και έναν ορισμό. Μην τα φοβηθείς. Πειραματίσου και χρησιμοποίησέ τα. Μπορείς να κολλήσεις μερικά μικρά για τις πληροφορίες που δεν αφορούν τις σημειώσεις ως υλικό και κάποια με διαφορετικό σχήμα ή χρώμα για να αναφέρεις κάτι επιγραμματικά, συνολικά ή σχεδιαγραμματικά.
10. Δώσε σχήμα. Τα σχήματα δεν αφορούν μόνο τη γεωμετρία. Μπορείς να αξιοποιήσεις την πυραμίδα για ιεράρχηση, τον κύκλο για τμηματοποίηση, το τετράγωνο για έμφαση. 

"Τέχνη είναι οτιδήποτε μπορείς να κάνεις καλά. Οτιδήποτε μπορείς να κάνεις με ποιότητα", είπε κάποτε ο Rober M. Pirsig. Γι΄αυτό όπως είπα και στην αρχή του άρθρου, μετατρέπουμε τις σημειώσεις μας σε τέχνη, αναβαθμίζοντας απλώς την ποιότητα τους.