Νίκος Καζαντζάκης

 

Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στο  Ηράκλειο της Κρήτης. Η ημερομηνία γέννησης του τοποθετείται μεταξύ της 18ης Φεβρουαρίου και της 3ης Μαρτίου του 1883. Ο θάνατος τον βρίσκει στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας στις 26 Οκτωβρίου του 1957. Ως αιτία θανάτου αναγνωρίζεται η λευχαιμία. Υπήρξε ένας εκ των μεγαλύτερων  Ελλήνων συγγραφέων και διετέλεσε παράλληλα δημοσιογράφος, πολιτικός, μουσικός, ποιητής, και φιλόσοφος, κληροδοτώντας πλούσιο λογοτεχνικό, ποιητικό και μεταφραστικό έργο.

 

Η ΖΩΗ ΤΟΥ

 

Ήταν γιος του εμπόρου γεωργικών προϊόντων και κρασιού, Μιχάλη Καζαντζάκη και της Μαρίας Χριστοδουλάκη. Είχε δύο αδελφές, την Αναστασία και την Ελένη και έναν αδελφό, τον Γιώργο που πέθανε σε βρεφική ηλικία. Στη γενέτειρα του  λαμβάνει  τη στοιχειώδη μόρφωση και το 1897 γράφεται  στη Γαλλική Εμπορική Σχολή του Τιμίου Σταυρού στη Νάξο, όπου και διδάσκεται  τη γαλλική και ιταλική γλώσσα σε μια απόπειρα διερεύνησης του δυτικού πολιτικού. Δυο χρόνια αργότερα επιστρέφει στο Ηράκλειο για να ολοκληρώσει τις γυμνασιακές σπουδές του. Το 1902 μετακομίζει στην Αθήνα λόγω πανεπιστημιακών σπουδών. 

Φοιτά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και τέσσερα χρόνια αργότερα κατακτά  το δίπλωμα του διδάκτορα της Νομικής. 

Το 1907 ξεκινά  μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Το 1909 επιστρέφει  στην Ελλάδα και εκδίδει τη διατριβή του  Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη Φιλοσοφία του Δικαίου και της Πολιτείας . Το 1910 εγκαθίσταται  μόνιμα στην Αθήνα και την επόμενη χρονιά  νυμφεύετε η  τη Γαλάτεια Αλεξίου.

 

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ 

 

Αγγίζει κάθε είδος λόγου. Ποίηση (δραματική, επική, λυρική), δοκίμιο, μυθιστόρημα (στην ελληνική και γαλλική γλώσσα), ταξιδιωτικές εντυπώσεις, αλληλογραφία, παιδικό μυθιστόρημα, μετάφραση (από τα Αρχαία Ελληνικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Αγγλικά, Γερμανικά και Ισπανικά), κινηματογραφικά σενάρια, ιστορία, σχολικά βιβλία, παιδικά βιβλία (διασκευή και μετάφραση), λεξικά (γλωσσικά και εγκυκλοπαιδικά), δημοσιογραφία, κριτική, αρθρογραφία.

 

Το corpus της εργογραφιας του αποτελείται από την Ασκητική, την Οδύσεια, τους «21 σωματοφύλακες της Οδύσειας», τις Τερτσίνες, τις 14 τραγωδίες που περιέχονται στους τρεις τόμους Θέατρο Α΄, Β΄, Γ΄, τα δύο μυθιστορήματα που έγραψε στα Γαλλικά και τα 7 μυθιστορήματα της όψιμης ηλικίας του, τις εντυπώσεις από τα ταξίδια, τις μεταφράσεις του Δάντη και του Ομήρου και τις επιστολές του προς τη Γαλάτεια Αλεξίου και τον Παντελή Πρεβελάκη. 

 

Το 1906 πραγματοποιεί την παρθενική εμφάνιση του  στα ελληνικά γράμματα με το μυθιστόρημα Όφις και Κρίνο (με το ψευδώνυμο Κάρμα Νιρβαμή). Το ίδιο έτος παραθέτει το δοκίμιο Η Αρρώστια του Αιώνος και το θεατρικό έργο Ξημερώνει. 

Το 1907 γράφει το δεύτερο μυθιστόρημα του «Σπασμένες Ψυχές», με το ψευδώνυμο Πέτρος Ψηλορείτη. Ακολουθούν  δύο  θεατρικά έργα, η μονόπρακτη τραγωδία «Κωμωδία» και «Η Θυσία», το οποίο δημοσιεύθηκε αργότερα με τον τίτλο Πρωτομάστορας.

Παράλληλα αρθρογραφεί  σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά στη σκιά  των ψευδώνυμων Ακρίτας, Κάρμα Νιρβαμή και Πέτρος Ψηλορείτης. Το 1924 συγγράφει την «Οδύσεια», το 1936 «Ο Βραχόκηπος». Ακριβώς μια δεκαετία αργότερα καταθέτει το έργο για το οποίο σήμερα αναγνωρίζεται περισσότερο από όλα τα άλλα «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Το 1948 κυκλοφορεί το «Ο Χριστός Ξανασταυρωνεται». Το 1950 σε πρώτη έκδοση δίνεται «Ο Καπετάν Μιχάλης» και έναν χρόνο αργότερα «Ο τελευταίος πειρασμός». Το 1953 σε συνέχειες στην εφημερίδα Ελευθέρια κυκλοφορεί «Ο Φτωχούλης του Θεού».  Μια τετραετία αργότερα εκδίδει το αυτοβιογραφικό «Αναφορά στον Γκρέκο». 

Όσον αφορά τα θεατρικά του έργα θα παραθέσουμε ορισμένα που στιγμάτισαν τον πολυγραφότατο Καζαντζάκη. Πέραν των όσων αναφέραμε άνωθεν μεγάλη επιτυχία γνωρίζουν και τα ακόλουθα. «Ο πρωτομάστορας» κατά τη διάρκεια του 1908-1909 αλλά και η μονόπρακτη κωμωδία «Τραγωδία» την ίδια χρονιά. Το 1956 ανεβαίνει ο «Βούδας», μια πρώτη γραφή του οποίου δόθηκε το 1922. 

Τα πλέον γνωστά ποιήματα του είναι η «Οδύσεια» και οι «Τερτσίνες». 

Ο Νικος Καζαντζάκης έχει μεταφερθεί και στο κινηματογραφικό πανί. Το 1957 ο γάλλος σκηνοθέτης Ζυλ Ντασέν μεταφέρει το «Εκείνος που έπρεπε να πεθάνει» ή «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται». Είναι μια γαλλική παραγωγή βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Ν.Κ. Το 1964 κυκλοφορεί ο «Αλέξης Ζορμπάς», σε ελληνοβρετανική παραγωγή και σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη. Το 1988: «Ο τελευταίος πειρασμός» σκηνοθετείται από τον αμερικάνικης καταγωγής  Μάρτιν Σκορσέζε  βασισμένο  φυσικά στο  ομώνυμο μυθιστόρημα.

Το 2017 κυκλοφορεί η ταινία Καζαντζάκης, μια ταινία διεθνούς παραγωγής σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σμαραγδή. 

     "Μια αστραπή η ζωή μας...μα προλαβαίνουμε